تاریخ خصوصیات اخلاقی، و کارهای بد و نیک و تفکرات گذشتگان را برای ما بازگو می‌کند و علل سقوط و سعادت، کامیابی و ناکامی جامعه ما را در اعصار و قرون مختلف نشان می‌دهد، در حقیقت، تاریخ گذشتگان آیینه‌ی زندگی روحی و معنوی جامعه بشری، و هشداری برای آیندگان و منبعی برای شناخت و عبرت محسوب می‌شود[1]. همان گونه که در قرآن، خداوند می‌فرمایند؛ {قُلْ سِیرُوا فِی الأرْضِ فَانْظُرُوا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُجْرِمِینَ}[2]؛ «بگو؛ در زمین بگردید، پس با تأمل بنگرید که سرانجام گنهکاران چگونه بود».

[1]. محمدرضا طباطبایی نسب، تفسیر تنفیس، ج دوم، همان، ص 520
[2]. نمل (27)، آیه‌ی 69

✅ یک کتاب اخلاق

✔️ این شعر یک کتاب اخلاق است. یعنی اگر کسی بخواهد آدم بشود باید به این شعر عمل کند:

? صمت و جوع و سَهر و عُزلت و ذِکر به دوام
نا تمامان جهان را کند این پنج تمام ?

? (صمت) یعنی سکوت، یعنی اگر در جمعی هستی، افراد حاضر هر چه می گویند، بگویند، تو ساکت باش. ولی اگر کار به غیبت رسید، شما جلوی آنها را بگیر یا بلند شو برو.
? (جوع) جوع یعنی گرسنگی، خوب است که انسان همیشه اشتها به غذا داشته و گرسنه باشد. ما آلان پُرخوری می کنیم، ولی اشتها نداریم.
? (سهر) یعنی شب زنده داری، یعنی انسان پیش از اذان صبح از خواب بیدار شود، قبل از اذان صبح از خواب برخیزید، قرآن بخوانید. خواندن قرآن، زنگار را از دل انسان پاک می کند.
? (عزلت) یعنی دوری جستن از مردم دنیا، از کسانی که اهل غیبت و دروغ و تهمت و….هستند، دوری کنید.
با بدان کم نشین که صحبت بد
گرچه پاکی تو را پلید کند
آفتاب به این بزرگی را
لکه ابر ناپدید کند
? (ذکربه دوام) یعنی انسان دام الذکر باشد. به یاد خدا باشد. هر روز مقید باشید ذکر (لااله الاالله) را صد بار بگویید.

? از فرمایشات آیت الله مجتهدی تهرانی (ره)